ปัสสาวะ เป็นการขับถ่ายของเสียออกจากร่างกายตามธรรมชาติ และด้วยความรู้สึกว่าปัสสาวะเป็น “ของเสีย” ทำให้หลายคนอาจจะไม่เคยหันกลับไปมองดู สีปัสสาวะ ของตัวเองเลยก็เป็นได้ แต่ของเสียที่ร่างกายขับออกมาในรูปของปัสสาวะนั้น เป็นสิ่งสำคัญมากกว่าที่คิด เวลาที่เราไปตรวจสุขภาพ ยังต้องมีการตรวจปัสสาวะร่วมด้วย เพราะมันสามารถบ่งบอกถึงสุขภาพของเรา พฤติกรรมการใช้ชีวิต ไปจนถึงโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ได้
แต่อย่ารอให้ถึงเวลาไปตรวจร่างกายเลยครับ ทุกครั้งยามขับถ่ายปัสสาวะในชีวิตประจำวัน อย่าลืมหันกลับไปสังเกต สีปัสสาวะ ของตัวเองด้วย เพราะมันสามารถสื่อนัยถึงสุขภาพของเราได้ในหลายๆ เรื่อง
-
สีใส เป็นสีปกติเมื่อดื่มน้ำมากครับ แต่หากไม่ได้ดื่มน้ำมากแต่มีสีใส ก็ควรปรึกษาแพทย์ครับ
-
สีเหลืองฟางข้าวอ่อน เป็นสีปกติของปัสสาวะ และหมายถึงสุขภาพที่ดีครับ
-
สีเหลืองเข้ม บ่งบอกถึงการดื่มน้ำน้อยเกินไป แต่ไม่ถือว่ามีอันตราย เพียงแค่ควรดื่มน้ำเพิ่มครับ นอกจากนั้นอาจเกิดจากอาจเกิดจากยาหรืออาหารที่ผสมวิตามินบี หรือหากมีอาการอ่อนเพลีย ตัวเหลือง ตาเหลืองร่วมด้วยอาจมาจากภาวะตับอักเสบ หรือการอุดตันของถุงน้ำดี
-
สีเหลืองอำพันหรือเหลืองน้ำผึ้ง ค่อนข้างขาดน้ำครับ ควรดื่มน้ำให้มากขึ้น โดยเฉพาะในผู้ป่วยมีประวัติของนิ่วในไต หรือเกิดจากเม็ดเลือดแดงในเส้นเลือดแตกมากกว่าปกติ
-
สีส้มอ่อน อาจเป็นไปได้ว่าขาดน้ำ หรืออาจเกิดจากปัญหาจากตับ หรือท่อน้ำดี อาหารที่บริโภค หรือการขับถ่ายของวิตามินบีส่วนเกินออกจากกระแสเลือด ทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์ครับ
-
สีส้ม อาจเกิดจากยาบางชนิดเช่น rifampin หรือ phenazopyridine
-
สีน้ำตาล มีสาเหตุมาจากปัญหาสุขภาพหลายอย่างครับ อาจจะเกี่ยวกับโรคที่ทำให้เม็ดเลือดแดงแตก เช่น โรคธาลัสซีเมียบางชนิด โรคที่ก่อให้เกิดกล้ามเนื้อสลายตัว ซึ่งก็พบได้จากหลายสาเหตุ เช่น การใช้ยาหรืออาหารเสริมบางชนิด ออกกำลังกายอย่างหนักหน่วง ภาวะลมแดด และโรคที่เกิดความผิดปกติของภูมิคุ้มกันที่ไปทำลายตัวกรองที่ไต ทำให้เส้นเลือดที่ไตทำการกรองผิดปกติ มีเลือดหลุดเข้ามาในปัสสาวะได้
-
สีแดง สีนี้อาจเป็นสัญญาณที่น่าเป็นห่วงในหลาย ๆ เรื่อง อาจจะเป็นเลือดในปัสสาวะที่เรียกว่า hematuria เป็นสัญญาณของโรคไต การติดเชื้อ หรือเนื้องอกในทางเดินปัสสาวะ และอาจเป็นสัญญาณว่ามีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมาก หรือความผิดปกติระบบสืบพันธุ์ที่ ปัสสาวะสีแดงจึงเป็นสีที่ควรปรึกษาแพทย์ทันทีครับ
-
สีขาวหรือน้ำนม อาจเกิดจากแร่ธาตุต่างๆ เช่นแคลเซียม หรือฟอสเฟต ภาวะนํ้าเหลืองรั่วสู่ทางเดินปัสสาวะ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ นิ่ว หรือโปรตีนที่มากเกินไป ควรปรึกษาแพทย์ครับ